Dlaczego rozwój sensoryczny u dzieci jest ważny?

Rola odpowiedniego rozwoju sensorycznego

Maluszek, po przyjściu na świat, eksploruje otoczenie, poznaje własne ciało, zdobywa wiedzę o świecie poprzez zmysły. Słuch, wzrok, powonienie, smak i dotyk to zmysły odbierające bodźce z zewnątrz. Zmysł równowagi, czucia ułożenia i ruchów ciała (zmysł proprioceptywny) odpowiedzialne są za odbieranie informacji z głębi ciała. Różnorodne, systematyczne pobudzanie zmysłów pozytywnie wpływa na kształtowanie się układu nerwowego, a w konsekwencji na rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny i komunikacyjny. Niezwykle istotne jest współdziałanie wszystkich narządów zmysłu, czyli ich integracja. Receptory zmysłów są ze sobą połączone – zaburzenie jednego z nich powoduje problem w całym układzie.

Co to jest integracja sensoryczna?

Integracja sensoryczna jest procesem zachodzącym w mózgu, polegającym na gromadzeniu wrażeń pochodzących ze zmysłów, ich analizie, przetwarzaniu i integrowaniu ze wcześniejszymi doświadczeniami w celu dalszego wykorzystania. Dzięki temu człowiek wie, jak ma się zachować (np. dziecko uniknie oparzenia dzięki cofnięciu w porę ręki od gorącego naczynia).

Do prawidłowego odbioru oraz analizy bodźców niezbędna jest współpraca 3 układów: czucia głębokiego (identyfikacja bodźców dotykowych), przedsionkowego (koordynacja ruchów), proprioceptywnego (interpretowanie sygnałów z mięśni i stawów). Współpraca tych trzech układów jest podstawą działania wyższych zmysłów i umiejętności.

Integracja sensoryczna odbywa się już w życiu płodowym i najintensywniej przebiega do 7 roku życia.

Jak wspierać rozwój sensoryczny malucha?

O prawidłowy rozwój sensoryczny malucha powinno się dbać od pierwszych dni życia. Istotne są te 3 filary:

Bliska relacja – dostępność emocjonalna rodzica, czułość oraz odpowiadanie na potrzeby dziecka zapewnia maluchowi poczucie bezpieczeństwa oraz bliskości. To warunek konieczny, by maluch mógł prawidłowo funkcjonować.

Ruch – zapewnienie dziecku odpowiednich warunków do tego, by mogło podejmować tyle aktywności ruchowych, ile w danym momencie potrzebuje. Jednocześnie nie należy przyspieszać rozwoju ruchowego przez przedwczesne nakłanianie do siadania, chodzenia, lecz pozwolić maluchowi samodzielnie osiągnąć te umiejętności.

Sensoryka – stymulowanie zmysłów dziecka dzięki specjalnym zabawkom, zabawom opiekuna z dzieckiem przy jednoczesnym zwróceniu uwagi, aby nie dostarczyć maluchowi zbyt wielu bodźców. Zamiast elektronicznych zabawek ze światełkami i melodyjkami lepiej wybrać spacer do lasu bądź oglądanie książeczki wyposażonej w różne faktury.

Zabawki sensoryczne wspierające rozwój dziecka

Zastanawiasz się, które zabawki sensoryczne wybrać, aby zapewnić dziecku rozwijającą, ciekawą zabawę? Mamy dla Ciebie kilka propozycji:

1. Pastelowe piłeczki sensoryczne PlanToys – zestaw trzech drewnianych kulek z różną zawartością w środku, pobudzają zmysły słuchu, dotyku, wzroku. To doskonała propozycja prezentu już dla kilkumiesięcznego bobasa.
2. Drewniana układanka sensoryczna „Zwierzęta na łące” Tender Leaf Toys – urocza zabawka sensoryczna składająca się z 5 drewnianych elementów w kształcie żaby, sowy, króliczka, lisa i motyla oraz planszy wyposażonej w różne faktury w miejscach przeznaczonych na zwierzątka.
3. Książeczka sensoryczna „Farma z ogonami” lub „Safari z ogonami” Jellycat- umożliwiająca maluchowi odkrywanie różnych tekstur, kształtów i rozmiarów wystających z niej uroczych ogonków zwierząt żyjących na farmie bądź w dżungli.
4. Bransoletka grzechotka „Sailors Bay” lub „Flowers & Butterflies” Little Dutch – mięciutka zabawka sensoryczna przeznaczona dla najmłodszych. Można ją zapiąć na nadgarstku malucha. Przy każdym poruszeniu rączką niemowlak usłyszy przyjemny dźwięk. Urocza aplikacja w postaci ptaszka zachęci do ćwiczeń koordynacji ręka-oko.
5. Piłka sensoryczna  „Sailors Bay” lub „Flowers & Butterflies” Little Dutch – zabawka sensoryczna wyposażona w łatwe do chwytania kokardki, zabawne metki oraz wszyty w środku dzwoneczek, wspiera rozwój motoryki, ćwiczy prawidłowy chwyt i pobudza zmysły maluszka.

Podsumowanie

Odpowiedni rozwój sensoryczny dziecka warunkuje jego prawidłowe funkcjonowanie na poziomie poznawczym, społecznym i emocjonalnym. Pomoc we wspieraniu rozwoju sensomotorycznego stanowią zabawki sensoryczne. Aktywności z ich wykorzystaniem umożliwią maluchowi zrelaksowanie się, naukę, a przede wszystkim ćwiczenie zmysłów oraz zręczności.

Przeczytaj również:

Dlaczego zabawa w odgrywanie ról jest kluczowa?

Aktywne zabawy z dzieckiem na świeżym powietrzu

Gry rodzinne – rozwijanie dzieci poprzez gry dla całej rodziny