Skoki rozwojowe u dzieci. Jak się objawiają i jak je wspólnie przejść?
Skoki rozwojowe – czym są i dlaczego są ważne?
Rozwój niemowląt nie przebiega liniowo. W pewnych momentach życia dziecka dochodzi do tzw. skoków rozwojowych – intensywnych okresów, w których maluch zdobywa nowe umiejętności i gwałtownie rozwija się poznawczo, emocjonalnie lub fizycznie. Choć dla rodziców mogą być one wyzwaniem, są absolutnie naturalnym i niezbędnym elementem dziecięcego rozwoju.
Jak rozpoznać skok rozwojowy?
Skok rozwojowy u niemowlęcia może objawiać się na wiele sposobów. Najczęstsze symptomy to:
- nagła zmiana w zachowaniu (większa płaczliwość, marudność),
- zwiększona potrzeba bliskości,
- problemy ze snem,
- mniejszy apetyt lub niechęć do jedzenia,
- większa wrażliwość na bodźce.
To wszystko wynika z tego, że mózg dziecka intensywnie pracuje nad przyswojeniem nowych umiejętności. Dla rodzica może to być trudny moment, ale też doskonała okazja, by lepiej zrozumieć potrzeby swojego malucha.
Kiedy występują skoki rozwojowe?
Według badań autorów Hetty van de Rijt i Fransa X. Plooja, skoki rozwojowe u dzieci pojawiają się najczęściej w następujących tygodniach życia:
- 5 tydzień – pierwszy duży skok, dziecko intensywniej odbiera bodźce,
- 8 tydzień – rozwój wzroku i uwagi,
- 12 tydzień – pojawia się świadomość schematów,
- 19 tydzień – rozwój koordynacji i kontrola ruchów,
- 26 tydzień – rozumienie relacji przestrzennych,
- 37 tydzień – kategoryzowanie, pierwsze oznaki logicznego myślenia,
- 46 tydzień – eksploracja działań przyczynowo-skutkowych,
- 55 tydzień – rozwój niezależności i testowanie granic.
Jak wspierać dziecko podczas skoku rozwojowego?
Bądź blisko – dziecko może potrzebować więcej przytulania i kontaktu fizycznego. Twoja obecność daje mu poczucie bezpieczeństwa.
Obserwuj i reaguj – każde dziecko przechodzi skoki inaczej. Warto obserwować, co w danym momencie sprawia mu trudność i dostosować do tego codzienne rytuały.
Ułatwiaj eksplorację – pozwól dziecku na próby i eksperymentowanie. Nawet jeśli oznacza to większy bałagan – to jego sposób na naukę.
Zadbaj o sen – w tym okresie maluch może mieć zaburzony rytm snu. Staraj się utrzymać spokojne, wieczorne rytuały i bądź cierpliwy.
Wspierające produkty z naszej oferty
W naszej wypożyczalni znajdziesz wiele zabawek i książek, które wspierają dzieci w czasie skoków rozwojowych, np. maty sensoryczne, kontrastowe książeczki czy zabawki manipulacyjne. Dzięki wypożyczaniu możesz szybko reagować na zmieniające się potrzeby dziecka bez konieczności kupowania nowych produktów co kilka tygodni.
Źródło wiedzy o skokach rozwojowych
Informacje na temat skoków rozwojowych u dzieci, w tym orientacyjne tygodnie ich występowania oraz towarzyszące im objawy, pochodzą z wieloletnich badań przeprowadzonych przez Fransa X. Plooja i Hetty van de Rijt, autorów uznanej książki „The Wonder Weeks” (pol. „Wielkie kroki. Skoki rozwojowe Twojego dziecka”). Ich prace stanowią podstawę wiedzy o tzw. „mentalnych skokach” rozwoju niemowląt i były prowadzone m.in. na Uniwersytecie w Nijmegen w Holandii. To właśnie oni zauważyli, że dzieci przechodzą przez przewidywalne fazy nagłego rozwoju zdolności poznawczych i emocjonalnych.
Warto pamiętać, że każde dziecko jest inne – podane tygodnie skoków mają charakter orientacyjny, a rozwój malucha może przebiegać indywidualnym tempem.
